Kupno auta z drugiej ręki to świetny sposób na oszczędność — pod warunkiem, że podejdziesz do transakcji metodycznie. Poniżej znajdziesz kompletny przewodnik: co sprawdzić, jak weryfikować dokumenty i historię, jakie pytania zadać sprzedawcy i które „czerwone flagi” powinny zapalić lampkę ostrzegawczą.
Jak przygotować się do zakupu?
Przed przystąpieniem do wyboru samochodu należy określić maksymalny budżet, jaki zamierzamy przeznaczyć na jego zakup. Cena zakupu to jedno. W kalkulacji nie możemy pominąć kosztów rejestracji, ubezpieczenia, pierwszego serwisu i ewentualnych napraw.
Warto też zdefiniować swoje preferencje, co musi mieć samochód i co podnosi dla nas jego wartość, np. jaki napęd (FWD, RWD, AWD/4WD), rodzaj silnika: spalinowe (benzynowe, Diesla, LPG/CNG), napędy elektryczne, napędy hybrydowe, automatyczna czy manualna skrzynia biegów, ISOFIX i inne. Ustalenie budżetu i wymagań ułatwi selekcję ogłoszeń.
Zanim zdecydujesz się na oględziny samochodu zbierz wszystkie istotne dane odnośnie pojazdu. Poproś sprzedawcę o: VIN, numer rejestracyjny, datę pierwszej rejestracji, skany dowodu rejestracyjnego i karty pojazdu (jeśli została wydana), zdjęcie tabliczki znamionowej oraz historię serwisową i ewentualne rachunki.
Weryfikacja dokumentów i historii pojazdu
Najpewniejszym źródłem informacji o samochodzie używanym jest Serwis Rzeczypospolitej Polskiej gov.pl. Wejdź na stronę rządowej usługi Historia Pojazdu i wpisz numer rejestracyjny, VIN oraz datę pierwszej rejestracji. Otrzymasz m.in. dane techniczne, odczyty przebiegu z badań technicznych, status OC/BT oraz informacje z wybranych rejestrów zagranicznych.
Czego szukać w raporcie?
- niespójności przebiegu (skoki w dół, długie przerwy w badaniach)
- szkody/kradzież za granicą (jeśli dostępne)
- zmiany właścicieli i przeznaczenia (np. taxi, „nauka jazdy”).
Wszystkie dane, które widzisz w usłudze „Historia Pojazdu”, pochodzą z CEPiK - państwowego systemu gromadzącego dane o pojazdach i kierowcach. Zaleca się również zweryfikowanie informacji o zastawach rejestrowych (np. pod kredyt/leasing).
Czy to wszystko? Nie do końca. Warto jeszcze sprawdzić ważność OC w bazie UFG. Wpisując na stronie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego numer rejestracyjny lub VINsprawdzisz, czy pojazd ma ważne OC na wskazany dzień. Brak OC to ogromne ryzyko — i sygnał ostrzegawczy.
W ofertach warto wyszukiwać frazy: “bezwypadkowy, serwisowany, od pierwszego właściciela”, ale zawsze należy je zweryfikować z dokumentami i raportami VIN.
Oględziny, jazda próbna i przegląd przedzakupowy
Samochody używane mają swoje historie. Dlatego nie można dać się ponieść euforii, w jaką nieraz popadamy, gdy coś nas zachwyci. Oględziny samochodu należy przeprowadzić racjonalnie i na chłodno. Na co szczególnie zwrócić uwagę:
- nadwozie: różnice odcieni, ślady lakierowania, rdza, nierówne szczeliny
- szyby: datowniki, spójność roczników
- wnętrze: zużycie kierownicy, fotela czy pedałów adekwatne do przebiegu
- numery VIN: zgodność w wielu miejscach (podszybie, słupek, podłoga) oraz z dokumentami.
Kiedy już pojazd został sprawdzony wizualnie, czas na jazdę próbną, która może przesądzić o zakupie samochodu używanego. Jednak i tu, w wielu aspektach, należy zachować wzmożoną czujność:
- sprawdź rozruch na zimno
- oceń pracę skrzyni biegów
- czy hamowanie odbywa się bez ściągania na bok
- jaką stabilność utrzymuje samochód na nierównościach
- zwróć uwagę na dymienie lub kolor spalin
- wypróbuj działanie klimatyzacji i całej elektroniki.
Masz prawo sprawdzić samochód używany w wybranym przez Ciebie serwisie lub stacji kontroli pojazdów. Diagnosta sprawdzi między innymi: podwozie, hamulce, amortyzatory, luzy zawieszenia, wycieki, geometrię kół czy szczelność klimatyzacji. Koszt takiego przeglądu zwykle jest relatywnie niski wobec ryzyka dużych napraw.
Umowa i rozliczenie — bezpieczne zapisy
W Internecie można pobrać gotowe i kompletne druki umowy kupna-sprzedaży. Warto jednak się zorientować co taka umowa powinna zawierać:
- pełne dane stron i dokładne dane auta (VIN, rejestracja, przebieg, rok produkcji)
- wyszczególnienie przekazywanych dokumentów/kluczyków,
- oświadczenia sprzedającego (np. że pojazd nie jest obciążony, nie pochodzi z kradzieży, nie uczestniczył w poważnych kolizjach — jeśli tak twierdzi),
- informację o cenie, dacie i miejscu wydania pojazdu
Po dokonaniu płatności pamiętaj o odebraniu umowy i/lub faktury, kluczyków oraz kompletu dokumentów (dowód rejestracyjny z ważnym badaniem technicznym, karta pojazdu — jeśli jest wydana, potwierdzenie OC, książka serwisowa).
Najczęstsze oszustwa i jak je rozpoznać
Choć ta niedozwolona praktyka została już mocno ograniczona, to wciąż pojawiają się oferty używanych samochodów z cofniętym licznikiem, zwłaszcza od handlarzy. Jakie „czerwone flagi” powinny wzmożyć Twoją czujność? Przede wszystkim nadmiernie zużyte wnętrze do „niskiego” przebiegu oraz rozbieżności w historii serwisowej.
Często również samochody używane, które były naprawiane określane są jako bezwypadkowe. Szukaj zatem śladów lakierowania/spawów, wymienianych poduszek/napinaczy. Poproś o pomiar grubości lakieru i dokumentację napraw.
Z kolei brak ciągłości OC lub badania technicznego niesie ryzyko drogich napraw i problemów formalnych.Sprawdź również rejestry zastawów (skarbowy i rejestrowy), bo zakup samochodu używanego z takim obciążeniem może skończyć się sporami lub nawet utratą pojazdu.
I ostatnia rada, nigdy nie poddawaj się presji czasu. W ogłoszeniach typu: „Okazja tylko dziś”, oszust liczy na pośpiech. Nie wpłacaj zaliczek bez weryfikacji VIN i dokumentów; nalegaj na oględziny na podnośniku i jazdę próbną.
Jak zabezpieczyć się po zakupie?
Zakup samochodu używanego to nie loteria — to proces weryfikacji. Jeśli zbierzesz komplet danych (VIN, rejestracja, raport z „Historii Pojazdu”), sprawdzisz OC w UFG, zweryfikujesz zastawy i zrobisz przegląd na podnośniku, ryzyko zakupu wadliwego samochodu używanego znacznie spadnie. A gdy mimo wszystko po zakupie wyjdą wady — korzystaj ze swoich praw (niezgodność towaru z umową/rękojmia). Dzięki temu nie dasz się oszukać i dokonasz właściwego wyboru.
